صفحاتی که در نتایج اول گوگل قرار می‌گیرند اکثر این موارد، و نه همه آنها، را در خود دارند.
- محتوایی که به سوالات جستجو شده توسط مخاطب هدف پاسخ می‌دهد
- قالبیت خوانایی و در دسترس بودن برای موتورهای جستجو
- کمیت و کیفیت لینک‌ها
- جلب رضایت کاربر
- محتوای منحصر به فرد
- داشتن اعتبار، تخصص و جلب اعتماد کاربر
- به‌روز بودن
- نرخ کلیک ورودی
- سرعت
- کارکرد درست در تمام دیوایس‌ها
۱. محتوا برای عبارات جستجو شده توسط مخاطب هدف
این موضوع در واقع قلب سئوست. این همان جادویی است که همه جا کار می‌کند.
در واقع برخلاف بازاریابی سنتی که پیام موردنظر به مخاطب تحمیل می‌شد، سئو به شما این امکان را می‌دهد که دقیقا محتوایی را به مخاطب بدهید که دنبال آن است.
برای این که به این هدف دست پیدا کنید قبل از هر چیز باید کلمات کلیدی مناسب را پیدا کنید. درواقع اولین مرحله در هر پروسه بهینه‌سازی، تحقیق درباره کلمات کلیدی است. تحقیق درباره کلمات کلیدی ابعاد مختلفی می‌تواند داشته باشد اما معمولا ۳ فاکتور اصلی باید در نظر گرفته شود:
- جستجو: مردم به دنبال چه چیز هستند؟
- حجم: چه تعداد و حجم از افراد این عبارت را جستجو می‌کنند؟
- سختی: چه تعداد رقیب برای دست پیدا کردن به رتبه مورد نظر خود در این عبارت دارید؟
وقتی عبارات مورد نظر خود برای بهینه‌سازی را پیدا کردید باید درباره آن(ها) محتوا تولید کنید. درباره این بخش در ادامه توضیح بیشتری خواهیم داد.
۲. قابلیت خوانایی و در دسترس بودن برای موتورهای جستجو
اگر برای سئو و بهینه‌سازی سایت خود تلاش‌های زیادی انجام دهید اما سایت خوانایی لازم را برای گوگل نداشته باشد و یا به عبارت دیگر گوگل سایت شما و موضوع آن را نفهمد، همه تلاش‌هایتان بی‌فایده خواهد بود. مسائل مربوط به دسترسی و خوانایی یک سایت می‌تواند در عین چالش‌برانگیز بودن، فرصت بزرگی برای بسیاری از سایت‌هاست.
این موارد از درست کار کردن robots.txt بگیرید تا خوانا بودن محتوای سایت، ایجاد ساختاری که برای ربات‌ها قابل دسترسی باشد معیاری بسیار مهم برای موفقیت در سئو است.
چند نکته فنی که حتما باید در نظر گرفته شود:
- از قابلیت ردیابی و خوانایی کامل سایت اطمینان حاصل کنید
- موتور جستجور کاملا قادر است محتوای صفحه را بخواند
- در وبسایت خود اهمیت و اولویت هر صفحه و منحصربه‌فرد بودن آن را در نظر بگیرید
راه حل پیشنهادی
بسیاری از متخصصان و ابزارها قابلیت خوانایی و دسترسی به موتور را اولویت اول به حساب می‌آورند. چند ابزار خوب و کاربردی برای بررسی تکنیکال وبسایت را معرفی می‌کنیم:
۳. کمیت و کیفیت لینک‌ها
در سال ۱۹۹۶ وقتی لری پیج و سرجری برین الگوی اولیه پیج رنک را نوشتند، به ایده‌ی نابی دست یافتند: به جای رتبه‌دهی به سایت‌ها بر اساس ویرایش‌های انسانی، چرا صفحات وب را بر اساس لینک‌هایی که به آن داده شده رتبه‌بندی نکنیم؟
در دنیای وب، لینک‌ها به معنی رأی هستند.
امروزه اما سیستم رتبه‌دهی گوگل چیزی فراتر از شمردن تعداد لینک‌هایی است که به یک سایت داده می‌شود. ویژگی‌های بسیاری هستند که نقش مهمی در مؤثر بودن لینک‌ها بازی می‌کنند از جمله اعتبار، مرتبط بودن، جایگاه و… .
اگرچه ممکن است لینک‌سازی داخلی به اندازه لینک‌هایی که از سایت‌های معتبر می‌گیرید تأثیرگذار نباشند اما معماری سایت نقشی بسیار مهم و چشمگیر در نتیجه گرفتن شما از فرایند سئو دارد.
اگرچه برخی بر این باورند که قدرت لینک‌ها دیگر مثل سابق نیست و یا ممکن است روزی گوگل به هیچ عنوان به آن بها ندهد، اما برخی اظهارات از گوگل و بسیاری از کارشناسان، نشان می‌دهد که ارزش لینک‌ها هنوز یکی از قوی‌ترین عواملی است که می‌شناسیم. یک لینک چیزی بیش از هدایت‌کننده شما به صفحه‌ای دیگر است. هر لینکی حامل سیگنال‌های مختلفی است که گوگل با تفسیر کردن آنها صفحات را رتبه‌بندی می‌کند. این موارد شامل:
- اعتبار و قدرت لینک
- میزان مرتبط بودن لینک
- متن لینک
- و…
اگر می‌خواهید به رتبه خوبی دست پیدا کنید باید لینک‌های خوبی بسازید، چه داخل و چه خارج از سایت.
۴. جلب رضایت کاربر
مواردی که تاکنون ذکر کردیم تا حدودی به هم مربوط هستند. تا اینجای کار مواردی که بررسی کردیم:
- محتوایی هدف‌دار که به محتوایی که کاربران جستجو می‌کنند ارتباط داشته باشد.
- وبسایت باید قابل دسترسی و خوانایی برای موتورهای جستجو باشد.
- دریافت لینک‌های مرتبط که به محتوای شما اشاره می‌کند.
و اما حالا باید سوال مهمی را از خودمان بپرسیم: آیا این محتوا همان چیزی‌ست که کاربر به دنبال آن بوده؟
این که شما محتوای شما از کلمات و عباراتی که کاربر به دنبال آن است تشکیل شده باشد، کافی نیست. سوال مهمی که گوگل به دنبال جواب آن است این است که: ”آیا محتوای نمایش داده شده، راضی‌کننده‌ترین جوابی‌ست که به دنبال آن بوده؟ “
گوگل تنها به دنبال این نیست که صرفا جوابی را تحویل کاربر دهد؛ بلکه به دنبال ارائه بهترین جواب و نتایج است، بی آن‌که نیاز به جستجو برای کسب اطلاعات بیشتر باشد.
متخصصان سئو این فاکتور را با معیارهای مختلفی می‌سنجند: زمانی که کاربر در سایت سپری می‌کند، بازگشت کاربر به صفحات جستجو، گشتن در صفحات دیگر وبسایت و بسیاری دیگر. درواقع تمام این‌ها جواب یک سوال است: آیا کاربر راضی‌کننده‌ترین جواب را برای آنچه که به دنبالش است پیدا کرده، بدون آن که نیاز باشد بار دیگر به نتایج جستجو رجوع کند؟
اگر کاربر دکمه برگشت را بزند، متن جستجوی خود را عوض کند و یا مجبور باشد زمان بیشتری را در صفحه نتایج جستجو بگردد، این بدان معناست که محتوای شما آن چیزی نیست که باید باشد.
راه حل پیشنهادی
ارائه محتوایی که دقیقا مورد نیاز کاربر است یکی از چالشی‌ترین ابعاد سئو است. یکی از دلایل می‌تواند این باشد که میزان آن را به سختی میتوان اندازه گرفت. با این حال با رعایت تعدادی از نکات می‌توانید شانس خود را بالا ببرید.
- محتوای خود را به صورتی ارائه دهید که گوگل می‌پسندد. به طور مثال اگر نتایج اولیه گوگل در کلمه مورد نظر شما ویدئو هستند یا در آن صفحه ویدئو وجود دارد، نشان‌دهنده این است که کاربران (و گوگل) برای رسیدن به هدف خود به دنبال ویدیو هستند.
- جواب عباراتی که کاربران سرچ می‌کنند را تا جایی که ممکن است کامل بدهید. یک راه خوب برای رسیدن به این هدف استفاده از باکس‌های “people also ask” است. حتما شما هم وقتی سوالی را به زبان انگلیسی جستجو کرده‌اید به این باکس‌ها که سوالات مشابه را درون خود دارند برخورده‌اید. شما می‌توانید عبارت مورد نظر خود را به انگلیسی جستجو کرده و با مشاهده سوالات به سوالات احتمالی کاربران فارسی زبان نیز دست پیدا کنید. با قرار دادن جواب این سوالات در محتوای خود آن را کامل‌تر نموده و شانس خود را برای بدست آوردن دل کاربر و در نتیجه کسب رتبه بالا در گوگل افزایش دهید.
- نرخ تعامل را اندازه‌گیری و روی آن کار کنید، این معیارها شامل:
- نرخ پرش
- میزان ماندگاری در سایت
- تعداد صفحات مشاهده شده در هر بازدید
- نرخ تبدیل هدف
۵. محتوای منحصر به فرد
اگر محتوای شما دقیقا کپی سایت‌های دیگر موجود در دنیای وب است، چرا گوگل باید سایت شما را بالاتر از آنها در نتایج قرار دهد؟بگذارید این‌طوربه مسأله نگاه کنیم: اگر محتوای شما منحصربه‌فرد و در عین حال باارزش نباشد، این بدان معنا نیست که گوگل شما را جریمه می‌کند اما خیلی خیلی خیلی مشکل خواهد بود که به رتبه بالایی دست پیدا کنید.
هنگامی که محتوای منحصربه‌فرد یا یکتایی ندارید دو چیز رخ می‌دهد:
- گوگل تمام مطالب کپی را فیلتر می‌کند تا به بهترین مطلب دست پیدا کند، در این صورت احتمال زیادی دارد که محتوای شما نیز جزء دسته فیلترشده باشد.
- محتوای کپی نمی‌تواند در موضوعات و مسائلی که رقیبان شما در آنها رتبه‌ای کسب نکرده‌اند موفق شود.
محتوای کپی اصولا به دو صورت اتفاق میفتد. اولی حالتی است که محتوا از سایتی دیگر کپی شده و دومی وقتی است که محتوای خود سایت کپی می‌شود و دو URL محتوایی یکسان (و یا خیلی شبیه به هم) دارند.
واضح است محتوایی که از سایت‌های دیگر کپی می‌شود مشکل‌زاست. اما تصور کنید چه مشکلاتی پیش می‌آیند اگر محتوای اوریجینال خودتان در صفحاتی با URLهایی مانند:
https://example.com/product
https://example.com/product?color=default
کپی شده باشد. در اصل ممکن است جفت این URLها صفحه‌ای یکسان باشند. نه تنها گوگل باید هر صفحه را یک بار جداگانه کراول کند (که موجب اتلاف هزینه‌های کراول کردن می‌گردد) بلکه ممکن است ارزش لینک‌ها و دیگر سیگنال‌ها بین این دو لینک تقسیم گردد. این مسأله کار را برای گوگل بسیار سخت می‌کند که کدام صفحه (اگر تازه سایت را برای رتبه‌دهی قبول کند) را برای نمایش در صفحه نتایج جستجو نشان دهد.
راه حل پیشنهادی
حتما اطمینان حاصل کنید که محتوای شما در مقایسه با دیگر سایت‌ها و صفحات موجود در اینترنت یکتا و بی‌شباهت باشد.
محتوای کپی در سایت خود را کنترل و مدیریت کنید. ابزارها و تکنیک‌های مورد استفاده عبارتند از تگ کنونیکال، robots.txt، ریدایرکت و غیره.
۶. داشتن اعتبار، تخصص و جلب اعتماد کاربر
ممکن است شما کلمات کلیدی را هدف قرار دهید، لینک‌سازی کنید و حتی شاید کاربر خود را راضی کنید، اما آیا وبسایتی هستید که هم گوگل و هم کاربران به آن اعتماد داشته باشند؟
در اوایل شروع کار سئو، بازی دادن موتورهای جستجو خیلی راحت بود و صفحاتی با کیفیت پایین نتایج را پر کرده بودند. برای مبارزه با این مسأله گوگل الگوریتم پاندا را معرفی کرد که می‌تواند محتوای خوب و بد را از هم تمیز دهد.
با توجه به راهنمای ارزش‌گذاری کیفیت جستجو اصولی که کیفیت یک صفحه را تعیین می‌کنند، Expertise، Authoritativeness و Trustworthiness (EAT) هستند. این موارد را کمی بیشتر باهم بررسی می‌کنیم:
Expertise بودن یک سایت به معنی تخصصی بودن یک سایت است. تخصصی بودن نه فقط به معنی مطالب علمی یا در سطح آکادمیک نیست، هر وبسایتی می‌تواند در حیطه موضوع خود تخصصی باشد. حتی سایت‌های سرگرمی، مد، جک و مطالب طنز، فروم، صفحات پرسش و پاسخ و… . درواقع برخی از اطلاعات فقط در انجمن‌ها و بحث‌ها پیدا می‌شوند، چون جایی هستند که بسیاری از متخصصان و کارشناسان یک حوزه گرد هم آمدند و معمولا اطلاعات خوبی درباره یک حوزه بخصوص فراهم می‌آورند. البته در فضای وب ایرانی فعالیت پویای انجمن‌ها کم‌رنگ‌تر از گذشته شده و حتی میتوان گفت این فضای پرسش و پاسخ تا حدی به گروه‌های تلگرامی منتقل شده، اما هنوز هم در نتایج جستجوی برخی از کلمات می‌توانید این سایت‌ها را ببینید.
از طرفی اعتماد (Trustworthiness) و اعتبار (Authoritativeness) سایت شما باید تا حدی باشد که به عنوان مرجعی معتبر و کامل برای کاربر و گوگل شناخته شود.
دیگر عواملی که در بالا بردن ارزش یک صفحه نقش زیادی دارند عبارتند از:
- تعداد قابل قبولی محتوای باکیفیت
- مشخصات فردی که مسئول محتوای منتشر شده است، مانند مشخصات نویسنده و اطلاعات تماس در بخش درباره ما
- شهرت و سابقه خوب
۷. به‌روز بودن
آیا مطلب جدید و تازه قطعا منجر به موفقیت می‌شود؟
از همان اوایل شروع به کارش، گوگل همواره پتنت‌هایی را برای ارزش‌گذاری تازه و بروز بودن مطالب ثبت کرده است. این مسأله دو بخش را شامل می‌شود.
اول، گوگل سیستمی را برای شناسایی عباراتی که نتایج نمایش داده شده برای آنها مستلزم جدید بودن است، طراحی نموده؛ برای مثال:
- اخبار و رویدادهای جاری مانند آمار آراء انتخابات
- رویدادهای تکرارشونده مانند بازی‌ها و مسابقات
- مطالبی که مرتبا نیاز به بروزرسانی دارند مثلا مدل‌های گوشی آیفون
- موضوعاتی که سروصدای زیادی در شبکه‌های اجتماعی می‌کنند و یا حجم سرچ آن کلمه بطور ناگهانی بالا می‌رود
سیستم‌های دیگری تعیین می‌کنند که محتوای شما چقدر برای محتوای جستجو شده بروز است. چند سیگنالی که می‌تواند نشان‌دهنده تازه بودن مطلب شما باشد:
- عمر محتوا
- بروزشدن‌های محتوا که اهمیت بخش‌های بروز شده و میزان و حجم بروزرسانی آن در نظر گرفته می‌شود
- محتوای شما هر چند وقت یک بار بروز می‌شود
- هر چند وقت یک بار به محتوای شما لینک داده می‌شود (اگر مدت زیادی است که به صفحه شما لینک داده نمی‌شود بدان معناست که محتوای شما قدیمی است)
- تغییر در میزان تعامل با صفحه (کاهش میزان تعامل با صفحه بدان معناست که محتوای شما منسوخ شده است)
محتوای بروز و تازه همیشه به معنی خوب بودن آن نیست، ولی هدف از آن ارائه به‌دردبخورترین مطلب ممکن است.
راه حل پیشنهادی
بروزکردن محتوا فقط برای جدید شدن آن لازم نیست اما نکته مهم تازه نگه داشتن محتوا برای کارآمدتر کردن آن است. همچنین بروز کردن محتوای قدیمی نیز راهی برای گرفتن لینک و ایجاد تعامل بیشتر است.
۸. نرخ کلیک ورودی
کارشناسان سئو سال‌ها روی این مسأله بحث داشتند که آیا CTR (نسبت کلیک بر میزان دیده شدن در نتایج) در جابگاه یک صفحه برای یک کلمه تأثیرگذار است یا خیر.
از طرفی تست‌هایی برای آزمایش این مسأله انجام شده که نشان می‌دهد هرچه روی لینک شما در نتایج گوگل کلیک شود شانس شما برای گرفتن رتبه بهتر بالا می‌رود. از طرفی گوگل از این مورد به عنوان سیگنالی یاد می‌کند که پارازیت یا خطای زیادی به همراه دارد (البته بدون انکار کامل آن). ناگفته نماند که به تازگی در یک جلسه پرسش و پاسخ در Reddit این ادعاها را مهمل خواند.
حال واقعیت چیست؟ مهم نیست.
در حالی که دلایل قانع‌کننده‌ای وجود دارند که نرخ کلیک ورودی می‌تواند رتبه شما را بهبود ببخشد اما در حقیقت اهمیتی ندارد که آیا گوگل به این مورد به چشم فاکتوری تعیین‌کننده به طور مستقیم (و یا غیرمستقیم) نگاه می‌کند یا خیر.
حقیقت این است که وقتی شما CTR را بهبود بدهید ترافیک بیشتری دریافت می‌کنید. حتی فوایدی در مقیاس کوچکتر هم می‌تواند داشته باشد، از جمله بالابردن احتمال بالقوه اشتراک‌گذاری مطلب، لینک‌دهی به صفحه شما و در نهایت افزایش تعامل با وبسایت شما. این موارد می‌توانند اثر مثبتی روی رتبه گوگل شما داشته باشند، چه مستقیم و چه غیر مستقیم.
کلید حل مسأله: خوشبختانه اثرگذاری روی CTR یکی از حوزه‌هایی است که یک متخصص سئو می‌تواند بیشترین کنترل را روی آن داشته باشد. حداقل تست و آزمایش روی آن راحت‌تر از سایر موارد است.
سه ابزار اصلی که به کمک آن می‌توانید نرخ کلیک ورودی به سایتتان را بالا ببرید:
- تگ عنوان
- متا دسکریپشن
- ریچ اسنیپت
خبر خوب این که تمامی این موارد کاملا در اختیار شماست، حداقل قسمت زیادی از آن. شاید در برخی موارد گوگل خودش تصمیم بگیرد که چه چیزی را در تگ عنوان یا دسکریپشن نمایش دهد، اما شما می‌توانید با ساختار داده درست روی آن تأثیر بگذارید.
۹. سرعت
رقابت بین سریع‌ترین‌هاست.
سرعت یک فاکتور تأییدشده برای رتبه‌بندی در گوگل است. وقتی در سال ۲۰۱۰ گوگل این مسأله را تأیید کرد اعلام کرد تنها روی تعداد کمی از صفحاتی که سرعت لود پایینی داشتند اثر داشته است.
پس از آن مطالعات زیادی روی این مسأله انجام شد که تفاوت چشمگیری بین سرعت و رتبه سایت‌ها وجود نداشت و این موضوع فقط مختص صفحات کُند نبود. همچنین گوگل این موضوع را در رتبه بندی نتایج در موبایل نیز تأیید نموده است.
کلید حل: برای بسیاری از افراد بهبود سرعت لود صفحات می‌تواند چالشی فنی باشد. علاوه بر این فاکتورهای زیادی در سرعت سایت دخیل هستند که تصمیم‌گیری برای این که کدام یک از آنها باید بهینه باشند شاید مشکل باشد.
خوشبختانه ابزار Lighthouse مورد تأیید گوگل و جامعه متخصصین سئو است. ابزاری‌ست که عملکرد و سرعت صفحه را با یک سیگنال می‌سنجد و آن را به چندین گام قابل انجام تجزیه می‌کند.
یک راه دیگر برای بهبود بخشیدن به سرعت سایت استفاده از CDN است. کلودفلر ابزار بسیار مناسبی برا شروع کار است که هم راحت است و هم رایگان.
۱۰. کارکرد درست در تمام دیوایس‌ها
اندازه صفحه نمایش دیوایسی که با آن در حال خواندن این مطلب هستید چقدر است؟
چه دسکتاپ باشد، چه تبلت و چه گوشی موبایل همه چیز به درستی و به خوبی نمایش داده می‌شود و شما به راحتی قادر به خواندن آن هستید.
امروزه مدرن‌ترین نوع نمایش محتوا طوری است که در چندین دیوایس بخوبی کار کند و با موبایل نیز سازگار باشد. این موضوع نقش مهمی نیز در عملکرد بهینه‌سازی وبسایت شما بازی می‌کند.
بله، سازگار بودن با موبایل یک فاکتور واقعی در به ثمر رسیدن سئو است. اما حتی فراتر از آن، طراحی مناسب برای موبایل در تعامل، اشتراک‌گذاری، رضایت و کیفیت تأثیرگذار است. تجربه بد در موبایل تأثیر منفی در رتبه سایت و محبوبیت آن دارد.
از طرفی تجربه‌ای مثبت می‌تواند کمک‌کننده باشد.
گوگل به تازگی از رویکرد اولویت ایندکس با ورژن موبایل (Mobile First Index) خود رونمایی کرده است. این بدان معناست که در حال حاضر گوگل صفحات را اغلب آنطور که در موبایل نمایش داده می‌شوند می‌بیند و بر اساس آن رتبه‌بندی می‌کند. پس اگر ورژن موبایلی سایت شما بخشی از محتوایی که در دسکتاپ نمایش داده می‌شود را نمایش نمی‌دهد ممکن است به مشکل بخورید.
راه حل پیشنهادی
اگر ساده بخواهیم بگوییم؛ حداقل این که سایتی سازگار با موبایل داشته باشید.اکثر پلتفرم‌های مدرن و امروزی به صورت پیش‌فرض این امکان را در خود دارند. همچنین با ورود سیستم جدید گوگل و اولویت دادن به ورژن موبایلی سایت‌ها باید مطمئن شوید که محتوای مهمی در صفحه شما از پنهان نباشد.
